Ik heb er vier jaar geleden voor gekozen om skileraar te worden. Tot op de dag van vandaag heb ik nog geen minuut spijt gehad van deze keuze. In deze post zal ik beschrijven welke wegen naar de sneeuw leiden.
Hoe goed moet ik kunnen skiën om skileraar te worden?
Om succesvol skileraar te worden moet je over enige skivaardigheden beschikken. Of je moet je deze heel snel eigen kunnen maken. Heb je al vaker geskiëd, bijvoorbeeld vaak op wintersportvakantie geweest, dan is een licht gevorderd tot gevorderd skiniveau voldoende; je moet parallel van blauwe en rode pistes af kunnen komen. Als je nog nooit geskiëd hebt, dan is het niet verstandig om je voor een skileraar opleiding aan te melden. Mijn advies is ga eerst zelf in opleiding om te leren skiën en ga minimaal een keer een week op ski vakantie.
Skileraar opleiding
In Nederland kun je via verschillende aanbieders de skileraar opleiding volgen. In het buitenland kun je ook goede opleidingen volgen. Afhankelijk van het land waar je les wilt gaan geven, is het goed om de opleiding te volgen bij een aanbieder die onderricht geeft dat leidt tot een diploma waarmee je in het land van jouw voorkeur aan de slag kunt. Om het snelst als skileraar aan de slag te kunnen is het verstandig om een Oostenrijks skileraar diploma te halen. Je kunt ook een Frans, Zwitsers, Italiaans, Engels, Iers, Spaans, Canadees of Amerikaanse opleiding volgen maar die duren over het algemeen langer. Om over het eerste Oostenrijkse skileraardiploma te beschikken moet je het Anwärter diploma halen. Dit diploma is direct of in een tweesprong te behalen. Wanneer je in Nederland wilt beginnen met het diploma zal je eerst het NSI/NSL (nationaal sneeuwsport instructeur/leraar) diploma moeten halen. Dat is een cursus van een week welke je in Nederland in een van de skihallen kunt volgen bij een van de vele aanbieders. O.a. Snowsports Academy maar ook Snowminds of Snowlife. Je kunt ook een Nederlands skileraren diploma halen via de Nederlandse Skivereniging.
Voorbereiden op de opleiding tot skileraar
Om je optimaal voor te bereiden op een skileraar opleiding doe je er goed aan om voorafgaand aan het begin van je opleiding zelf skiles te nemen. Ook al ski je al jaren, skiles krijgen van een ervaren skileraar zal je techniek dramatisch verbeteren. Ervaren en getrainde skileraren kunnen je helpen om je (instap)niveau op een hoger plan te krijgen.
Skileraar Oostenrijk
De snelste weg naar dat mooie rode skileraren pak loopt in mijn ogen dus via Oostenrijk. Na het behalen van het NSL diploma ga je door naar de Anwärter opleiding. Dit diploma is alleen te behalen tijdens een tiendaagse cursus in Oostenrijk. Deze cursus wordt wederom door verschillende aanbieders verzorgd. Je kunt het diploma ook direct, dus zonder de NSL stap, in Oostenrijk behalen bij een van de Ski- en Snowboardleraar verbanden die er in Oostenrijk zijn. Dan duurt de cursus een paar dagen langer maar aan het einde heb je een mooi Oostenrijks Skileraar diploma.
Anwärter
Anwärter betekent kandidaat, je bent met dit diploma slechts kandidaat skileraar. In de Oostenrijkse filosofie sta je aan het begin van je skileraar carriere. Het Oostenrijkse systeem kent vier of vijf niveaus, welke telkens zwaardere eisen aan de vaardigheden van de deelnemers stellen. De niveaus zijn; Anwärter, Landes 1, Landes 2, Alpine cursus en Staatlich. De Alpine cursus moet je volgen om van Landes leraar door te kunnen stromen naar het hoogste diploma. Je kunt de 10 daagse Alpine cursus tussen de twee Landes diploma’s of na Landes 2 diploma halen. Pas na het behalen van alle diploma’s ben je volgens de Oostenrijkse norm een echte, volledige skileraar. Mocht je daarna nog verder willen dan kun je Bergführer worden. Om heel eerlijk te zijn is het voor de gemiddeld goede Nederlandse skiër mogelijk om tot niveau Landes 1 te komen. Het Landes 2 diploma behaal je door o.a. tijdens het examen een reuzenslalom op tijd te skiën (ook wel de Eurotest genoemd). Echter de richttijd wordt gezet door voorskiërs die een wedstrijdski achtergrond hebben. Vaak zijn het ex-wedstijdskiërs die op Nationaal of het Europa Cup niveau geskiëd hebben. Wanneer je zelf nooit competitief geskiëd hebt, is het eindigen binnen 10% marge van de door de voorskiërs gezette tijd een bijna onhaalbare kaart. Daar zal je heel hard voor moeten trainen, dat kan door aan een of meerdere speciale trainingsprogramma’s of cursussen deel te nemen. Al deze diploma’s en extra trainingen kosten flink wat geld, gemiddeld 1500,- euro per stuk. Een investering in jezelf die je niet terug zult verdienen. Het behalen van het Staatlich diploma is, tenzij je heel veel tijd en geld in jezelf investeert, een voor ons Flachländer bijna onhaalbaar doel. Maar eerlijkheid gebied te zeggen dat er Nederlandse skiërs zijn die over dit mooie diploma beschikken. In verhouding tot alle Nederlanders die een skilerarendiploma hebben is het echter een druppel in de emmer.
Wat ga je leren als Anwärter?
Zoals gezegd met je Anwärter diploma ben je slechts kandidaat skileraar. Anwärter worden opgeleid om aan de beginnende tot lichtgevorderde skiërs les te geven. Het Anwärter diploma eindigt met het kunnen onderrichten van korte en lange geslipte of gerutschte bochten parallel. Beginnende en lichtgevorderde skiërs (kinderen en volwassenen) zijn 75% van de klanten van de skischolen. Het meerendeel van de gasten van de skischolen wordt bediend door het grootste aantal skileraren met het eenvoudigste skileraardiploma. Skischolen hebben dus veel van deze leraren nodig, ieder jaar. De opleiding volgt de Oostenrijkse methode en die bestaat uit een aantal zeer logische opbouwende stappen. Van het eerste contact in en met de sneeuw, het materiaal tot glijden, remmen, rutschen, draaien en bochten maken zijn de vaste onderdelen. Naast skitechnisch onderricht wordt je tijdens je Anwärter opleiding geschoold in organisatie van de les, bewegingsleer, didactiek, materiaalkunde, eerste hulp op de piste, lawinekunde en ski onderwijs in het Engels. De Anwärter opleiding wordt in het Duits gegeven door Staatlich gediplomeerde leraren. Er wordt ook een geheel Engelse versie van de opleiding aangeboden maar deze is gericht op Anwärter leraren die alleen aan Engelse klanten les gaan geven. De opleiding richt zich op het eigen skiniveau en op het zgn. Schulefahren. Schulefahren is het voorskiën van de verschillende hierboven genoemde onderdelen: sneeuwploeg, remmen, ploegdraaien en ploegsturen van korte en lange bochten. Van een skileraar (let op dit geldt dus voor alle niveaus) wordt verwacht dat zij op een zeer hoog niveau de verschillende skitechnieken voor kunnen doen. Er is enorme aandacht voor de basis alpine houding, stokvoering, kanten, hoog- diep ontlasting en beheersing van snelheid en radius van de bochten. Deze worden tijdens het examen, dat uit een schriftelijk (in duits) en praktisch deel bestaan, zeer nauwkeurig beoordeeld. En dat is logisch want als je als leraar met een verschrikkelijke Rück- of Innenlage skiët, of je hebt je handen niet dynamisch voor je of je hebt schouder rotatie dan kun je het diploma wel vergeten. Het eigen skiniveau wordt ook tijdens het practische deel van het examen beoordeelt; korte en lange geslipte bochten moeten geskiëd worden op tempo met goede bochten radius en ritme.
Wat ga je doen als Anwärter?
Voornamenlijk kinderen en volwassenen beginnende en lichtgevorderde groepen, dat ga je doen als Anwärter. Geen gevorderden en weinig prive les. Je bungelt als kandidaat onderaan de skileraren voedselketen. Bereid je voor op veel lichamelijke arbeid. Schneeschaufeln! Sneeuwruimen, iedere dag dat er verse sneeuw gevallen is moet er geruimd worden. De loopband liften in Kinderland moeten voor aanvang van de lessen uitgegraven worden, de oefenpiste moet opgebouwd worden, de netten om de oefenpiste af te schermen moeten gestoken worden en aan het einde van de dag moet vaak alles weer opgeruimd worden omdat ‘s avonds de pistenbully de oefenpiste weer prepareert voor de volgende dag. Je krijgt hiervoor slechts een kleine financiële vergoeding. Dit is ook meteen de reden waarom er ieder jaar weer zoveel nieuwe Anwärter nodig zijn. Oostenrijkers gaan dit niet doen! De skischool business draait om beginners en licht gevorderden en deze krijgen les van kandidaat skileraren. Een seizoen skileraar zijn als gapyear, is fantastisch en daarom zijn er ieder jaar weer busladingen Anwärter onderweg naar de duizenden Oostenrijkse skischolen.
Rozengeur en manenschijn
Is het dan alleen maar kommer en kwel? Nee, natuurlijk niet! Het is óf kan de mooiste tijd van je leven zijn. Een andere omgeving, nieuwe ervaringen, nieuwe vrienden, fantastisch skiën, de mooiste vergezichten, de bergen, de sneeuw! En je krijgt er nog voor betaald ook. Als gap year of als stage voor je opleiding is het vaak de mooiste tijd uit je nog jonge leven. Wanneer actief bezig zijn, plezier hebben in het aan anderen leren van iets nieuws of het verbeteren van wat ze reeds kunnen, dan is skileraar zijn zeker iets voor jou. Persoonlijk heb ik verschillende drives waarom ik dit, na een goede baan bij de overheid, ben gaan doen. Een ervan is dat ik mijzelf echt bevoorrecht voel dat ik onderdeel mag zijn van de wintersport belevenis van onze gasten. Ik herinner me al mijn eigen wintersport vakanties en hoeveel ik daarvan genoten heb. De verandering van omgeving, natuur, de kou, het skiën, samen met je vrienden of je vrouw en kinderen de bergervaring beleven maakte mij altijd heel erg gelukkig.
Hoe verder?
Als je, net als ik, gegrepen wordt door het leven in de bergen, de natuur, de vergezichten, de avonturen dan ga je verder. Zorg je ervoor dat je meer te doen krijgt dan Snowland kindercursus en ga je je verder scholen als skileraar. Let wel, ik geef heel graag kindercursus en het maakt mij niet uit of het beginners, licht gevorderden of gevorderden zijn. Ik doe het allemaal met even veel liefde en toewijding omdat ik mag doen wat ik wil op de plek waar ik wil zijn. Skifoan!
Links naar opleiding tot skileraar
bij Oostenrijkse aanbieders: SBSSV, Tiroler skilehrerverband, Wiener Skilehrerverband
bij Nederlandse aanbieders: Nskiv, Snowsportsacademy, Snowlife, Snowminds
Pictures
